Meer over mindfulness

Mindfulness is een aandachttraining en gericht op het vergroten van opmerkzaamheid. Je oefent in aanwezig zijn bij wat zich in je ervaring aandient. In het hier en nu. Je oefent houdingskwaliteiten en een specifieke omgang met wat er in je ervaring opkomt. Zoals (terugkerende) gedachtes, (ongemakkelijke) gevoelens, lichamelijk ongemak, enz. Mindfulness is een visie en een methode en verwijst tegelijk naar eigenschappen waarmee ieder mens geboren wordt. 

Moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn (1944) bracht eind jaren 70 aspecten van meditatie, mindfulness, in een medische setting in de Stress Reduction Clinic van de universiteit van Massachusetts (VS). Sindsdien wordt er wereldwijd door een groeiend aantal universiteiten in diverse wetenschapsgebieden onderzoek verricht naar de werking en toepassing van mindfulness. Varierend van fysieke en mentale gezondheid, werk, welzijn en topsport. En, voor een diversiteit aan doelgroepen; kinderen, volwassenen, patiënten, gevangen en werknemers. 

In Nederland bracht het Nijmeegse Han Fortmann Centrum mindfulness voor het eerst in een academische setting. Hieruit voort vloeide het huidige universitaire Radboud Centrum voor Mindfulness o.l.v. prof. dr. Anne Speckens, dat onderzoek doet en opleidingen biedt. Ook andere Nederlandse universiteiten waaronder de Universiteit van Amsterdam o.l.v. prof. dr. Susan Bögels. 

Mindfulness komt uit het boeddhisme. Het is een van de kernoefeningen die de Boeddha benadrukte als ondersteunend aan ieders dagelijks leven. Het is een oude techniek, voortgekomen uit een nog steeds actuele visie op leven en menszijn. Halverwege de vorige eeuw kwam het in het Westen terecht door leraren uit verschillende Boeddhistische scholen en tradities. Theravada (Zuid-Oost Azie), Zenboeddhisme (Japan) en Tibetaans boeddhisme (Vajrayana) zijn bekende voorbeelden met ieder hun eigen accenten. 

Over mindfulness algemeen

• Video. Grondlegger en onderzoeker  van de Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) Jon Kabat Zinn over mindfulness en de 9 attitudes die we trainen. 
  
• Boek. Jon Kabat Zinn. (2012) Waar je ook gaat daar ben je. Meditatie in het dagelijks leven. Kosmos Uitgeverij.
• Video. Jon Kabat Zinn bij Oprah Winfrey over mindfulness en het dagelijks leven 
• Boek. Meditatieleraar Chögyam Trungpa (2012) Mindfulness in actie. Altamira. 
• Boek. Fransisco Varela et al. (1991) The Embodied Mind: Cognitive Science and Human Experience. MIT Press LtD recused edition. 2017.

Wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek naar de effecten van mindfulness (MBSR)

• Artikel en video. Reductie van stress. Ohio State University Medical Center
• Artikel. Verandering in het brein bij depressie. Harvard Medical School 
  
• Video. Dr. Ron Siegel Science of mindfulness. Lecture Talks at Google (2015). 
• HBO Kennisbank  praktijkgericht onderzoek naar mindfulness 

Natuur en welzijn 

• Promotie onderzoek Daphne Meewse (VU, januari 2022) naar de heilzame werking van natuur bij mentale kwetsbaarheid. 
• Onderzoekspublicatie over stress reductie in de natuur in Frontiers Psychology (4 april, 2019) 

Mindfulness, kunst en (top)sport 

• Van Gogh Museum Kunst kijken en mindfulness 
• 9 Mindfulness reminders voor (professionele) dansers 
• Boek. Corinne Haas. Mindfulness for Dancers. (2019) 
• Onderzoek hoe mindfulness en dans bijdragen aan mentale gezondheid
  
• Wetenschappelijk tijdschrift over mindfulness en kunst The Journal of Performance and Mindfulness
• Mindfulness voor (top)sporters Topsport Brein 
• Tedtalk van jongleur Andy Puddicombe 
• Podcasts voor Topsport Community met Olympisch tennisster Jacky Reardon over haar mindfulness based MINDSET methode in de topsport 

Mindfulness, organisaties en samenleving 

• Video. Otto Scharmer (Theory U) en Arawana Hayashi (choreograaf, co creator Theory U) in gesprek over de mindfulness based transitie van mens, organisatie en samenleving.
• Video lezingen van top sprekers waaronder dr. Richard Davidson op de conferentie Mindfulness and well being at work bij grote bedrijven als Ford.